به گزارش روشنای راه، ناهید نظری، مدیر انتشارات نجم کبری، در نشستی با اصحاب رسانه به تشریح روند شکل‌گیری و فعالیت‌های این مجموعه فرهنگی پرداخت و گفت: فعالیت فرهنگی ما به‌صورت رسمی از سال ۱۳۸۲ و با تأسیس یک مؤسسه فرهنگی به مدیریت مسئول خانم نرگس گلپروری‌راد آغاز شد. در آن دوره، اقدامات فرهنگی گسترده‌ای صورت گرفت که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به برگزاری سمینارها و نشست‌هایی اشاره کرد که برای نخستین بار در سطح کشور به عرفای بزرگی چون نجم‌الدین کبری، مولانا، شیخ علاءالدوله سمنانی و دیگر چهره‌های برجسته عرفان اسلامی اختصاص داشت.

وی ادامه داد: پس از حدود دو سال فعالیت، به دلایل محدودیت‌های ساختاری، امکان ادامه مسیر در قالب مؤسسه فرهنگی فراهم نشد. از همین‌رو، با هدف گسترش دامنه مخاطبان و استمرار فعالیت فرهنگی، تصمیم گرفتیم مسیر خود را در قالب یک انتشارات تخصصی ادامه دهیم. نتیجه این تصمیم، تأسیس انتشارات نجم کبری و اخذ مجوز رسمی نشر در سال ۱۳۸۴ بود.

حضور رسمی در نمایشگاه کتاب و معرفی مکتب عرفانی تبریز

نظری با اشاره به نخستین حضور رسمی این انتشارات در نمایشگاه کتاب گفت: در نمایشگاه بین‌المللی کتاب سال ۱۳۸۵ با دو عنوان کتاب حضور پیدا کردیم. یکی از این آثار، کتابی بود که برای نخستین بار به معرفی «مکتب عرفانی تبریز» می‌پرداخت؛ مکتبی که تا پیش از آن، در کنار مکاتب عرفانی خراسان و بغداد، کمتر به آن توجه شده بود. این نظریه برای نخستین بار از سوی استاد ارجمند، دکتر کاظم محمدی، مطرح شد.

وی افزود: البته پیش از آن، این اثر به درخواست استانداری آذربایجان توسط انتشارات ستوده منتشر شده و همایشی نیز درباره آن برگزار شده بود، اما چاپ دوم کتاب به‌صورت رسمی در انتشارات نجم کبری انجام شد و از آن پس، این مکتب عرفانی جایگاه مشخصی در پژوهش‌های عرفانی کشور پیدا کرد.

مدیر انتشارات نجم کبری با تأکید بر تداوم فعالیت این مجموعه گفت: از آن زمان تاکنون، در تمامی نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب تهران و همچنین نمایشگاه‌های استانی حضور داشته‌ایم. حتی در دوران شیوع کرونا و پس از آن که نمایشگاه‌ها به‌صورت مجازی برگزار می‌شد، انتشارات نجم کبری فعالیت خود را متوقف نکرد و در این رویدادها نیز حضور فعال داشت.

به گفته وی، تاکنون بیش از ۱۴۰ عنوان کتاب در این انتشارات منتشر شده که حوزه‌های متنوعی از جمله عرفان‌پژوهی، فلسفه، دین‌پژوهی، قرآن‌پژوهی، مولوی‌شناسی، پژوهش‌های مذهبی و معرفی مشاهیر عرفان را در بر می‌گیرد. همچنین از سال ۱۳۹۷، یک گروه تخصصی فلسفه نیز به مجموعه فعالیت‌های انتشارات افزوده شده است.

نظری با اشاره به کیفیت علمی آثار منتشرشده تصریح کرد: می‌توانم با اطمینان بگویم که بسیاری از آثار انتشارات نجم کبری، که حاصل سال‌ها پژوهش استاد دکتر کاظم محمدی و بانو نرگس گلپروری‌راد است، امروز به منابع دست‌اول و مرجع برای پژوهشگران حوزه عرفان و فلسفه تبدیل شده‌اند.

وی در توضیح این موضوع به چند نمونه شاخص اشاره کرد و گفت: کتاب «مصحف خاموشان» یکی از این آثار است. معمولاً تصور می‌شود که در غزلیات، امکان استناد مستقیم به آیات قرآن وجود ندارد، اما مولانا حدود ۸۰۰ سال پیش این کار را انجام داده است. استاد محمدی در این اثر، تمامی آیات قرآن، از سوره حمد تا ناس، را که در غزلیات مولانا آمده، استخراج و به‌صورت یک مجموعه منسجم در اختیار پژوهشگران قرار داده‌اند.

مدیر انتشارات نجم کبری همچنین به کتاب «پرتو ساقی» اشاره کرد و افزود: این اثر، جامعه احادیث مثنوی است که در شش جلد منتشر شده و تمامی احادیث موجود در مثنوی، با دقت علمی و رعایت ملاحظات پژوهشی، در آن گردآوری شده است. بخش قابل توجهی از این احادیث نیز منسوب به حضرت علی(ع) است.

پاسخ به نیاز انسان معاصر

نظری در ادامه با اشاره به کتاب «من شهروند جهانم» اثر نرگس گلپروری‌راد گفت: این کتاب مشخصاً برای پاسخ به پرسش‌های انسان معاصر و به‌ویژه نسل جوان نوشته شده است. در این اثر تلاش شده نشان داده شود که آیا آموزه‌های عرفانی و دینی می‌توانند پاسخی برای نیازها، دغدغه‌ها و چالش‌های انسان امروز داشته باشند یا خیر.

وی افزود: این کتاب یکی از نمونه‌های تلاش ما برای پیوند دادن میراث فکری گذشته با مسائل امروز جامعه است؛ مسیری که همواره در سیاست‌گذاری انتشارات نجم کبری مورد توجه بوده است.

مدیر انتشارات نجم کبری درباره همکاری با نویسندگان دیگر نیز گفت: در کنار آثار مستمر استاد محمدی و بانو گلپروری‌راد، با نویسندگان دیگری نیز همکاری داریم. به‌تازگی کتابی از یکی از نویسندگان نو قلم، آقای مهدی بلندی، منتشر کرده‌ایم و در مجموع با حدود ۱۰ تا ۱۵ نویسنده همکاری داشته‌ایم، هرچند اغلب این همکاری‌ها در قالب تک‌اثر بوده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات حوزه نشر اشاره کرد و گفت: متأسفانه در سال‌های اخیر، یارانه‌های نشر و تخصیص کاغذ دولتی حذف شده و خرید کتاب نیز در استان‌ها، از جمله استان البرز، بسیار محدود شده و عمدتاً به تهران اختصاص یافته است. همچنین حذف نمایشگاه‌های استانی، ارتباط مستقیم ناشر با مخاطب را دشوار کرده است؛ در حالی که این نمایشگاه‌ها نقش مهمی در دسترسی عادلانه مردم شهرستان‌ها به کتاب داشتند.

عرفان، زبان امروز و مخاطب جوان

نظری در پاسخ به پرسشی درباره جذب مخاطب جوان در حوزه عرفان و فلسفه گفت: به نظر من، یکی از راهکارهای مؤثر، گفت‌وگو، مصاحبه و مراوده فکری با افرادی است که هم با عرفان آشنا باشند و هم توانایی نوشتن به زبان امروز را داشته باشند. عرفان باید با بیانی متناسب با ذائقه نسل جدید و بدون تحمیل، برای جوانان بازگو شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بخشی از این مسیر را از طریق گفت‌وگوهای طولانی‌مدت با جوانان علاقه‌مند به فلسفه و عرفان و تطبیق پرسش‌های آن‌ها با منابع اصلی طی کرده‌ایم؛ مسیری که می‌تواند به فهم عمیق‌تر عرفان و بازگشت نسل جوان به اندیشه و معنویت منجر شود.