احمدرضا هاشمی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات شیلاتی آب های دور کشور:
تغییرات اقلیمی و فعالیتهای انسانی عامل رشد موجودات ژلهای
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات شیلاتی آبهای دور کشور گفت: شکوفایی روزافزون موجودات ژلهای در اقیانوسها و نواحی ساحلی، نتیجه مستقیم تغییرات محیطی و فعالیتهای انسانی مانند گرمایش زمین، صید بیرویه و ورود مواد مغذی اضافی به آبها است.
به گزارش روشنای راه، احمدرضا هاشمی در نشست تخصصی اداره شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان البرز و به مناسبت روز جهانی عروس دریایی اظهار کرد: عروس دریایی از جمله موجودات بیمهره دریایی است که فاقد مغز، ستون فقرات و سیستم عصبی مرکزی بوده و بدن آن از سه لایه تشکیل شده است؛ اپیدرم خارجی، لایه ژلاتینی مزوگلیا و گاسترودرم داخلی.
وی افزود: سلولهای گزنده روی شاخکهای این موجودات که با نام سلولهای نیشزن (Cnidocytes) شناخته میشوند، برای شکار و دفاع مورد استفاده قرار میگیرند و حرکت عروسهای دریایی از طریق انقباض ماهیچهای و پاشیدن آب در جهت مخالف صورت میگیرد.
هاشمی در توضیح رژیم غذایی این موجودات گفت: عروسهای دریایی از ماهیهای کوچک، لاروها، خرچنگها و میگوها تغذیه میکنند. برخی گونهها مانند عروس جعبهای دارای چشمهایی با دید ۳۶۰ درجه هستند و میتوانند تا ۶ متر در دقیقه حرکت کنند.
وی درباره چرخه زندگی و تولیدمثل این جانداران توضیح داد: بسته به گونه و شرایط محیطی، طول عمر عروسهای دریایی از چند ماه تا چند سال متفاوت است. مرحله بالغ آنها با آزادسازی تخمک و اسپرم در آب انجام میشود و مرحله پولیپ ممکن است ماهها یا حتی سالها ادامه یافته و به صورت غیرجنسی موجودات جدید تولید کند.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات شیلاتی آبهای دور کشور همچنین با اشاره به ارزش تغذیهای عروسهای دریایی خوراکی گفت: این گونهها دارای پروتئین بالا، کالری کم و سرشار از مواد معدنی همچون آهن، کلسیم، منیزیم و فسفر هستند و میتوانند در تهیه غذاهایی مانند سالاد، رشته فرنگی و سوشی مورد استفاده قرار گیرند.
وی ادامه داد: توانایی تولید نور بیولومینسانس برای دفاع یا فریب طعمه، سرعت بالای شلیک نیش و سازگاری با تغییرات محیطی از جمله ویژگیهای برجسته عروسهای دریایی است.
هاشمی خاطرنشان کرد: در آبهای جنوب ایران دستکم شش گونه ژلهماهی از سه خانواده مختلف شناسایی شده است که تنها یک گونه با نام عروس دریایی خلیج فارس بومی این منطقه محسوب میشود و پنج گونه دیگر در سایر آبهای گرم پراکنش دارند. وی افزود: فعالیتهای انسانی از جمله گرمایش زمین، صید بیرویه و ورود مواد مغذی اضافی، عوامل اصلی رشد و گسترش این موجودات در سالهای اخیر هستند.